VOCAL RECORDING PT2

In PT 1 heb ik het gehad over het gebruik van podiummicrofoons voor studio opnames. Robbert Kok alias Robbe K vertelde me ooit dat hij voor het krijgen van een interessante grunt-sound vaak kiest voor een microfoon die een beetje ‘verrot’ klinkt! Ook heb ik eens iemands idee toegepast om met een stereo setup te werken, waarbij de zanger zelf zijn plaats in het stereobeeld kon bepalen door dichter bij de linker- of rechtermicrofoon te zingen…….alles is mogelijk als je maar creatief denkt!

Heeft Jaz Coleman (Killing Joke) wel een microfoon nodig?
Heeft Jaz Coleman (Killing Joke) wel een microfoon nodig?

Wat zingen in de studio lastig maakt is dat je jezelf terughoort over een hoofdtelefoon. Die zijn er in veel kwaliteitsnivo’s en er is ook nog zoiets als persoonlijke smaak: diep en vol of helder en direct….je kunt er alle kanten mee op. De meeste hoofdtelefoons zijn “gesloten”, dwz dat de oorschelpen geen geluid van buiten doorlaten. Dat lijkt prettig, maar heeft een psycho-akoestische bijwerking; door de druk in de schelp kan het lijken of de toon iets hoger is dan in werkelijkheid. Niet iedereen is daar gevoelig voor, maar als je dat wel bent wordt het heel lastig om zuiver te zingen! Dat is de reden dat veel zangers en zangeressen een schelp van hun hoofd afhalen en zichzelf akoestisch horen zingen, terwijl de muziek in de andere schelp klinkt.

Er zijn ook “open” hoofdtelefoons, waarbij nog wel geluid van buitenaf bij het oor kan komen en er geen drukopbouw is binnen de oorschelp. Dat zingt voor veel mensen een stuk natuurlijker. Wanneer je zo opneemt is het belangrijk de overspraak uit de hoofdtelefoon goed te checken. Bij flinke compressie kun je nog wel eens vieze bijgeluiden krijgen, vooral in de hogere frequenties! Wees daarom selectief met wat je aan instrumenten in de foldbackmix zet, alleen het hoognodige.

Om de klank van de ruimte minimaal te houden is een reflexion filter, zoals we dat van SE kennen een goed stukje gereedschap. Aan de achterkant van de mic creeer je zo een dode ruimte, en je staat er van te kijken hoeveel geluid een condensatormic met nierkarakteristiek nog oppakt aan de achterkant! Je kunt ook, zoals bij een sessie met My Own Army zanger Herman de Kok deed, van een bureautafel, campingmatrassen en slaapzakken een geimproviseerd zanghok bouwen natuurlijk!

 

Een derde monitoroptie is het gebruik van twee kleine speakers i.p.v. een hoofdtelefoon. Er s een truc om ook daarbij de overspraak minimaal te houden. Zet de speakers op exact dezelfde afstand van de microfoon en zet ze met elkaar in tegenfase. Op het punt waar de assen van de speakers elkaar kruisen zul je uitdoving krijgen, dat is het punt waar de microfoon hoort te staan. De zanger staat verder van dat punt af en heeft dus geen (of veel minder) last van uitdoving. Op de speakers zet je alleen de begeleiding, maar ook weer zo minimaal mogelijk, want er klinkt altijd nog iets door in de microfoon. Dit werkt het best met breedband luidsprekers zoals Auratones, en kijk ook hier weer uit met de hoge frequenties: die doven minder goed uit dan de lage! Overigens zal een Reflexion Filter hier niet gaan werken….

Ik heb vaak meegemaakt dat een zanger(es) op de zangplek een eigen sfeer maakte met behulp van theelichtjes, geurkaarsen, drank en rookwaren etc. Altijd een goed idee! Ook zanger-gitaristen die met hun gitaar om de nek zongen omdat ze zich anders niet compleet voelden en zelfs een zangeres die iets met een fietsband (ipv een elastiekje om de pols) deed als reminder voor het tijdig ademhalen: alles kan en mag voor een goede performance! Om nog maar te zwijgen van een sessie die mijn collega Bram Dewachter in de Excess Studio’s deed met een hardrockzanger. Vijf nummers op een dag zingen valt niet mee, zeker als na het vierde je stem aan gort is! Iemand in de band had echter gelezen dat olijfolie je stembanden weer soepeler zou maken! Na een halve fles van het spul gleed nummer vijf dan ook moeiteloos uit zijn keel, maar de volgende dag hebben we hem niet in de studio gezien……..

 

Vragen, opmerkingen of suggesties? Laat het weten via Facebook of het contactformulier!!